Pterosaur
🔹 Pterosaurs (Thằn lằn bay)
Pterosauria là bộ các loài bò sát bay thời đại khủng long (khác với khủng long).
Không phải là khủng long, nhưng sống cùng thời.
Có nhiều chi nổi tiếng như:
Pteranodon: Sải cánh khoảng 7 mét, không có răng.
Quetzalcoatlus: Một trong những loài bay lớn nhất từng tồn tại (sải cánh hơn 10 mét).
Rhamphorhynchus: Đuôi dài, có răng.
Thằn lằn bay (Pterosaurs) không phải là tổ tiên của bất kỳ loài động vật hiện đại nào còn sống ngày nay — kể cả chim hay dơi.
🧬 1. Thằn lằn bay không phải tổ tiên của chim
Nhiều người nhầm thằn lằn bay là tổ tiên của chim vì… chúng có cánh. Nhưng thật ra:
Chim tiến hóa từ một nhóm khủng long hai chân có lông vũ, thuộc nhánh Theropoda (như Velociraptor, T. rex).
Tổ tiên của chim gần hơn với Velociraptor chứ không liên quan đến thằn lằn bay.
Ví dụ điển hình: Archaeopteryx – một khủng long nhỏ có lông vũ, là mắt xích giữa khủng long và chim.
🦇 2. Thằn lằn bay không phải tổ tiên của dơi
Dơi là động vật có vú → không hề có quan hệ tiến hóa với thằn lằn bay.
Chúng tiến hóa độc lập để có thể bay → đây là một ví dụ về tiến hóa hội tụ (convergent evolution).
🧬 3. Thằn lằn bay – một nhánh tiến hóa đã tuyệt chủng
Chúng thuộc nhóm Pterosauria, một nhánh riêng trong bò sát cổ đại (Archosauria).
Là họ hàng xa của khủng long và cá sấu ngày nay, nhưng không phải tổ tiên trực tiếp của loài nào còn sống.
Tất cả các loài pterosaur đều tuyệt chủng khoảng 66 triệu năm trước cùng thời với khủng long (sự kiện thiên thạch Chicxulub).
Câu hỏi rất hay và cũng là một hiểu lầm phổ biến: thằn lằn bay (pterosaurs) và khủng long (dinosaurs) là hai nhóm sinh vật khác nhau, dù sống cùng thời kỳ và đều là bò sát thời tiền sử.
🦕 1. Thế nào mới được gọi là khủng long (Dinosauria)?
Một sinh vật được coi là khủng long nếu:
✅ Thuộc nhóm Dinosauria, một nhánh trong lớp bò sát (Reptilia).
✅ Sống trên mặt đất, đi bằng hai chân hoặc bốn chân.
✅ Có cấu trúc hông đặc trưng (khác với bò sát khác).
✅ Sống từ kỷ Trias (khoảng 230 triệu năm trước) đến cuối kỷ Phấn trắng (khoảng 66 triệu năm trước).
🔸 Ví dụ các khủng long:
Tyrannosaurus rex (khủng long bạo chúa)
Triceratops
Velociraptor
Brachiosaurus
✅ Đặc biệt: Chim hiện đại là hậu duệ còn sống của một nhóm khủng long hai chân có lông vũ → chim là khủng long!
🦅 2. Thằn lằn bay (Pterosaurs) không phải là khủng long
Mặc dù sống cùng thời với khủng long, pterosaurs không phải là khủng long vì:
❌ Không thuộc nhóm Dinosauria
❌ Không đi bằng chân trên mặt đất như khủng long – chúng chủ yếu bay
✅ Thuộc một nhóm bò sát riêng gọi là Pterosauria
🔸 Ví dụ:
Pteranodon
Quetzalcoatlus
Rhamphorhynchus
Thằn lằn bay là họ hàng gần của khủng long, cả hai cùng thuộc nhóm lớn gọi là Archosauria, nhưng là hai nhánh song song, không phải một.
🐊 3. Ngoài ra còn có các loài bò sát biển cũng không phải khủng long:
Ichthyosaurus (cá thằn lằn)
Plesiosaurus
Mosasaurus
→ Chúng là bò sát biển, cũng không phải khủng long.